Niek Hooghiemster, bedrijfsconsultant bij KeyNetic, ondersteunt bedrijven bij het ontwikkelen en uitvoeren van duurzaamheidsstrategieën. Door organisaties te begeleiden op basis van hun duurzaamheidsprestaties en -doelen, werkt hij met hen toe naar een betere toekomst.
Wat is duurzaamheid voor bedrijven?
“Duurzaamheid wordt steeds meer gezien als zowel een kans als een noodzaak voor bedrijven,” vertelt Niek. “Met de snelheid waarmee we in onze huidige economie grondstoffen verbruiken zitten we ruim over de grens van wat de aarde aankan.” Mede daarom wordt duurzaamheid ook in wetgeving steeds belangrijker. “Ik zie veel kansen in de duurzame richting die we op gaan. Elk bedrijf kan hun visie en beleid aanpassen waarin het behouden en creëren van waarde centraal staat.”
Welke trends zie je in duurzaamheid en circulariteit?
“Wat me opvalt is dat duurzaamheid een steeds prominentere rol krijgt in het bedrijfsleven.” Ook benoemt hij hoe jongere generaties anders naar duurzaamheid kijken. “Gen Z heeft duurzaamheid zo hoog in het vaandel staan dat – als je als organisatie voor deze groep relevant wil blijven – je daar een statement in moet maken en er ook echt actie aan moet koppelen.”
Hoe reageren bedrijven op die nieuwe vraag naar duurzaamheid?
“Voorheen bleef het vaak bij woorden,” vertelt Niek. “Omdat men duurzaamheid steeds belangrijker vindt gaan mensen op zoek naar verdieping en bewijs. Daarom prikken mensen er steeds makkelijker doorheen als het lucht is.” Daardoor ziet Niek een verschuiving in hoe bedrijven niet alleen communiceren, maar ook handelen. “Er worden doelstellingen bepaald, en dan ook daadwerkelijk verduurzaamd met bijvoorbeeld elektrisch vervoer.” Ook ziet hij dat sommige bedrijven wel moeten.
Waar komt de noodzaak voor circulariteit en duurzaamheid vandaan?
“Steeds meer bedrijven zien dat de toekomstbestendigheid van de organisatie in het geding komt. We hebben in Nederland bijvoorbeeld te maken met netcongestie. Daardoor krijgen bedrijven niet zomaar meer een aansluiting op het net. Dit kan (op termijn) een risico vormen voor de organisatie. In vaktermen noemen we dit een ‘transitierisico’. Niet alleen grondstoffen maar dus ook energie worden steeds schaarser en daarmee ook duurder. Innovatieve oplossingen in product- en bedrijfsprocessen die ervoor zorgen dat het ‘risico’ verkleind wordt en er nieuwe kansen worden gecreëerd zijn daardoor steeds belangrijker.” De combinatie van nut, noodzaak en intrinsieke motivatie levert volgens Niek veel op, vooral nu er met bedrijven als KeyNetic en Noordwijzer meer kennis en kunde ingezet kan worden.
Hoe zie je de toekomst van circulariteit en duurzaamheid in bouw en vastgoed?
“Dat is ongelooflijk belangrijk,” antwoordt Niek direct. “Bouw en vastgoed zijn qua circulariteit enorm grondstofintensieve sectoren. Omdat we aan de grenzen leven van wat de aarde ons te bieden heef worden grondstoffen steeds moeilijker te krijgen. Circulariteit wordt dan automatisch steeds belangrijker.” Ook ziet Niek veel impact door de 2050 klimaatdoelen. “De bouwsector is een enorm vervuilende sector. Daarom moeten ze meebewegen,” vertelt hij. “Wanneer je dan minder primaire grondstoffen gebruikt stoot je ook automatisch minder CO2 uit.”
Hoe gaat het met die verschuiving richting duurzaamheid in de bouw?
“Men vindt het nog wel heel moeilijk,” zegt Niek. “Verduurzamen is een proces waar je samenwerking voor nodig hebt, en in de bouwsector hielden ze graag hun kaarten tegen de borst, maar gelukkig zie ik daar steeds meer vooruitgang in.” Toch is de samenwerking en communicatie die nodig is voor de verduurzaming nog best ingewikkeld. “Het is het doel om op de bouwplaats samen kijken hoe het duurzamer kan. Door dan samen te kijken hoe je het plaatje rond kan maken – door bijvoorbeeld kennis en kosten te delen – kun je echt stappen gaan zetten.”
Wat is daarin de rol van bedrijven zoals Noordwijzer?
“Pioniers zoals Noordwijzer zijn van groot belang in de traditionele bouwsector,” benadrukt Niek. “De bouw is een hele traditionele sector, waar de marges laag zijn en er vaak minder ruimte is voor innovatie. Daarom zijn er pioniers nodig die intrinsiek gemotiveerd zijn en het belangrijk vinden om een zaadje te planten bij opdrachtgevers.” Zo vertelt hij dat het veel kan betekenen met elkaar in gesprek te gaan. “De traditionele weg is dit, maar het kan ook op de duurzame weg. Laten we samen kijken hoe we die kunnen bewandelen.” Over Noordwijzer zelf is hij erg positief. “Wat hen uniek maakt is de duurzame kijk op het geheel. Dat hebben we echt nodig. Waar het nu nog heel erg gaat om emissiereductie als we het hebben over duurzaamheid en circulariteit, wordt biodiversiteitsverlies bijvoorbeeld vaak vergeten, terwijl daar een enorm risico ligt. Denk bijvoorbeeld aan de stikstof-discussie. Men kan vaak veel over de bouw en het gebouw zeggen, maar de impact op de biodiversiteit in zowel de projectfase als daarna wordt vaak niet meegenomen. Doordat Noordwijzer zich in bredere zin richt op duurzaamheid zijn ze heel uniek.”
Wat zou je als laatste nog mee willen geven?
“Het is heel belangrijk dat bedrijven duurzaamheid niet alleen beschouwen als een wettelijke verplichting, maar als een kans om toekomstige duurzaamheidsrisico’s op te kunnen vangen en brede impact te maken die goed is voor zowel bedrijf als maatschappij,” benadrukt Niek. “Verandering zit niet in wet- en regelgeving maar in het aanspreken van je eigen waarden en intrinsieke motivatie. Dát brengt organisaties op een duurzame manier vooruit. Het vereist lef en ondernemerschap om te sturen op bredere waardecreatie dan alleen op financieel rendement.”
